ประโยชน์ของ
Use
Case Diagram
-ช่วยให้ผู้พัฒนาระบบสามารถแยกแยะกิจกรรมที่อาจจะเกิดขึ้นในระบบ
-เป็น diagram
พื้นฐาน
ที่สามารถอธิบายสิ่งต่าง ๆ ได้โดยใช้รูปภาพที่ไม่ซับซ้อน
-Use Case Diagram จะมีประสิทธิภาพ หากผู้เขียนมีความเข้าใจใน problem domain อย่างแท้จริง
System
& Use
Case Diagram
•ในระบบใหญ่มักแบ่งระบบออกเป็นระบบย่อย เรียกว่า Subsystem
–ใน use case diagram จะใช้ Use
Case
แทน Subsystem
•ผู้ใช้งานระบบจะเรียกว่า User
–ใน use case diagram จะใช้
Actor แทน
User
สัญลักษณ์
ความสัมพันธ์ของ use case มี 2 แบบ
-Uses
-Extends
1. Uses หมายถึง การที่ use
case หนึ่งเรียกใช้งาน
use
case อีกอันหนึ่ง
คล้ายกับการเรียกใช้งานโปรแกรมย่อยโดยโปรแกรมหลัก uses ของ uses
case เหมือนกับ
generalization
เปรียบได้กับ
specialize
class
สัญลักษณ์ของ Uses
ลูกศรหัวสามเหลี่ยมใส
ชี้ไปยัง
use
case ที่ถูกเรียกใช้งาน
มีคำว่า
<<uses>> กำกับอยู่บนเส้น
2.Extecds หมายถึง ถึง การที่ use
case หนึ่งไปมีผลต่อการทำงานตามปกติของอีก
use
case หนึ่ง use case ที่มา
extend
นั้นจะมีผลให้การดำเนินงานของ
use
case ที่ถูก
extend
ถูก
รบกวนหรือมีการสะดุด หรือมีการเปลี่ยนกิจกรรมไป
สัญลักษณ์ของ Extends
เส้นปะพร้อมหัวลูกศร
ชี้ไปยัง use case ที่ถูก extends
มีคำว่า <<extends>> กำกับอยู่บนเส้น
Use Case & Scenario
use case จะอธิบายทุกกรณีที่เกิดขึ้นได้ทั้งหมดของระบบ
เส้นปะพร้อมหัวลูกศร
ชี้ไปยัง use case ที่ถูก extends
มีคำว่า <<extends>> กำกับอยู่บนเส้น
Use Case & Scenario
use case จะอธิบายทุกกรณีที่เกิดขึ้นได้ทั้งหมดของระบบ
– use
case เปรียบเสมือน
class
scenario หมาย ถึง
เหตุการณ์จริงที่เกิดขึ้นภายใต้เงื่อนไขต่าง ๆ ของ use
case นั้น
ซึ่งอาจจะไม่ได้เกิดทุก ๆ กรณีที่ระบุใน use
case ก็ได้
– scenario
เปรียบเสมือน object
ตัวอย่าง Use Case
ผู้ใช้งานสอดบัตร ATM เข้าสู่เครื่องรับบัตร
หากบัตรใช้งานได้จึงเข้าสู่หน้าจอ Main
Menu หากใช้งานไม่ได้บัตร
ATM จะถูกปล่อยคืน (Reject) ออกมา
หากบัตรใช้ได้ ผู้ใช้งานต้องระบุประเภทบัญชีและจำนวนเงินที่ต้องการถอน
หากมีเงินในบัญชีมากกว่าหรือเท่ากับจำนวนที่ระบุ
ผู้ใช้งานสามารถนำเงินออกจากเครื่อง ATM
ได้
ตัวอย่าง scenario
Scenario ที่ 1
นายสมชายสอดบัตร ATM ของธ.กรุงเทพ สาขาหาดใหญ่ แต่บัตรเสีย บัตรจึงถูก reject ออกมา
Scenario ที่ 2
นางสมใจสอดบัตร ATM ของธ.ทหารไทย สาขาบางเขน บัตรสามารถใช้การได้ แต่เงินในบัญชีไม่พอจ่าย จึงไม่สามารถนำเงินไปใช้ได้
Scenario ที่ 3
นายสมบัติสอดบัตร ATM ของ ธ.ทหารไทย สาขาบางเขน บัตรสามารถใช้การได้ และมีเงินในบัญชีเพียงพอ เขาต้องการถอน 100 บาท แบะในบัญชีมีเงินจำนวน
250 บาท ดังนั้นนายสมบัติจึงสามารถนำเงินออกจากเครื่อง ATM ไปใช้ได้
ตัวอย่าง Uses Case Diagram ที่มี Uses
จงสร้าง use
case diagram เพื่ออธิบายการตรวจสอบ
user ที่เข้ามาในระบบคอมพิวเตอร์ขององค์กรต่าง ๆ
ต้องมีการตรวจสอบรหัสผ่านรวมอยู่ด้วย โดย actor
ของระบบนี้คือผู้จัดการระบบ
ขั้นตอนที่ 1 หาUse Case และ Actor ของระบบ
*use case ของระบบคือ
–การตรวจสอบ user
(Validate user)
–การตรวจสอบรหัสผ่าน (Check
password)
*actor ของระบบคือ
–ผู้จัดการระบบ (System
Administrator)
ขั้นตอนที่
2 : เขียน scenario ของระบบ
*scenario ที่ 1 : user ป้อน password ที่ถูกต้อง
–การตรวจสอบ password
ใน use case ชื่อ check
password
ตรวจสอบได้ถูกต้อง ทำให้กิจกรรมใน validate
user
ดำเนินต่อไปได้
ขั้นตอนที่
2 : เขียน scenario
ของระบบ
*scenario ที่ 2 : user ป้อน password ที่ไม่ถูกต้อง
–ทำให้ use
case ชื่อ
check password ถูกเรียกใช้อีกหลายครั้งจนกว่าจะถูก หรือจนกว่าจะครบ 3 ครั้ง จึงตัด
user คนนั้นออกจากระบบ
ขั้นตอนที่
3 :
เขียน
use
case diagram
ตัวอย่าง Uses Case Diagram ที่มี Extends
จงสร้าง use
case diagram ที่แสดงการรับโทรศัพท์
ซึ่งขณะที่รับโทรศัพท์ปกติ หากมีสายเรียกซ้อนเข้ามา
อาจทำให้ต้องมีการรับสายเรียกซ้อนก่อน
ซึ่งทำให้การรับสายโทรศัพท์ตามปกติต้องชะงักชั่วคราว
ขั้นตอนที่
1 :
หา
use
case และ actor ของระบบ
*use case ของระบบคือ
–การรับโทรศัพท์
–การรับสายเรียกซ้อน
*actor ของระบบคือ
–ผู้รับโทรศัพท์
ขั้นตอนที่
2 :
เขียน
scenario
ของระบบ
*scenario ที่ 1 : เกิดสายเรียกซ้อน
–เมื่อเกิดสายเรียกซ้อน ทำให้ use
case การรับโทรศัพท์ เกิดการชะงักงัน ซึ่งผู้รับอาจหยุดการสนทนาชั่วขณะ
–หรือผู้รับเปลี่ยนไปรับสายที่เรียกซ้อนแทน
*scenario ที่ 2 : ไม่เกิดสายเรียกซ้อน
ขั้นตอนที่
3 :
เขียน
use
case diagram
ตัวอย่าง
การเขียน use
case diagram
จงสร้าง use
case diagram เพื่ออธิบายการลงทะเบียนของนักเรียน
ซึ่งเกิดจากผลของการวิเคราะห์ความต้องการเบื้องต้น สามารถเขียนเป็นรายการได้ดังนี้
อีกตัวอย่างแบบเป็นโจทย์
ในแต่ละภาคการศึกษาจะมีการลงทะเบียนของนักศึกษา
โดยนักศึกษาที่ลงทะเบียนในแต่ละภาคการศึกษาจะมี 2 ประเภทคือ
–นักศึกษาปัจจุบัน
–นักศึกษาใหม่
การลงทะเบียนในแต่ละครั้งจะมีการเก็บหลักฐานและค่าเล่าเรียน ซึ่งการลงทะเบียนเรียนจะเสร็จสิ้นได้ก็ต่อเมื่อหลักฐานที่ได้รับมาครบถ้วนถูกต้อง และในขณะเดียวกันเงินค่าเล่าเรียนที่เรียกเก็บได้ก็ต้องมีจำนวนครบถ้วนด้วย เจ้าหน้าที่ของสถาบันการศึกษาจะเป็นผู้จัดการในเรื่องของการจัดเก็บหลักฐานและค่าเล่าเรียนทั้งหมด และผู้จ่ายเงินต้องเป็นนักเรียนเท่านั้น สำหรับนักศึกษาบางคนที่ได้รับสิทธิพิเศษเช่น
–ได้รับทุนเรียนฟรี
–เป็นนักกีฬาของสถาบัน
–หรือเป็นผู้ทำชื่อเสียงให้สถาบัน
จะมีสิทธิได้รับยกเว้นค่าเล่าเรียนในบางภาคการศึกษา
*use case ของระบบคือ
–การลงทะเบียนนักศึกษา
–การเก็บหลักฐาน
–การชำระค่าเล่าเรียน
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น